Cách đọc hiểu báo cáo số liệu trong kế toán nhanh nhất

Đọc và phân tích báo cáo tài chính là kỹ năng không thể thiếu đối với một nhân viên kế toán. Việc đọc hiểu và phân tích kiểm tra báo cáo tài chính không chỉ giúp bạn quản lý công ty dễ dàng mà còn quản lý tài chính cá nhân chính xác và đặc biệt giúp bạn trở thành một nhân viên kế toán giỏi.

Cách đọc hiểu báo cáo số liệu trong kế toán nhanh nhất

Bởi vậy hôm nay, Working.vn xin chia sẻ với các bạn cách đọc báo cáo tài chính đơn giản nhất để các bạn có thể đọc và hiểu báo cáo tài chính - một công cụ quan trọng để quản lý tình hình tài chính của một doanh nghiệp.

1. Đầu tiên chúng ta tìm hiểu báo cáo tài chính là gì ?

Báo cáo số liệu tài chính kế toán là tổng hợp các báo cáo về thông tin tình hình tài sản; vốn chủ sở hữu; nợ phải trả; kết quả kinh doanh của một doanh nghiệp; và từ báo cáo tài chính; người ta có thể xác định được công ty làm ăn lãi hay lỗ.

2. Báo cáo tài chính gồm những gì ?

Báo cáo số liệu tài chính kế toán thông thường bao gồm ba loại báo cáo tài chính quan trọng nhất đó là bảng cân đối kế toán; báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh; và báo cáo lưu chuyển tiền tệ. Sau đây chúng tôi sẽ giúp các bạn cách đọc báo cáo tài chính từng phần một để các bạn hiểu rõ; chi tiết hơn tình hình phát triển của một doanh nghiệp.

2.1 Cách đọc báo cáo tài chính trong báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh

Cách đọc báo cáo tài chính

Đây là bản báo cáo cho biết công ty đạt được doanh số bao nhiêu, chi phí như thế nào và lợi nhuận còn lại là bao nhiêu. Tóm lại bản báo cáo này cho biết doanh nghiệp lãi hay lỗ như thế nào. Bản báo cáo này có thể thực hiện theo hàng quý hay hàng năm.

– Cách xem báo cáo tài chính trong phần này trước tiên bạn cần xác định nhanh các con số có phù hợp và chính xác không.

+ DTT= DT- các khoản giảm trừ – thuế TTĐB, thuế xuất khẩu,…

+ LN gộp = DTT - GVHB

+ KQHĐKD = LN gộp + DTTC – chi phí tài chính – chi phí quản lý doanh nghiệp.

Bởi vậy đọc báo cáo tài chính doanh nghiệp phần này bạn cần quan tâm tới phần doanh thu, lợi nhuận, doanh thu thuần, giá vốn hàng bán và lợi nhuận sau thuế và từ các yếu tố này, bạn căn cứ vào số liệu năm trước để so sánh và đánh giá được sự phát triển của doanh nghiệp.

2.2. Đọc báo cáo tài chính trong bảng cân đối kế toán

Bảng cân đối kế toán cho bạn biết doanh nghiệp mình đang khỏe hay yếu. Nó cho bạn biết về mối quan hệ giữa số tài sản công ty hiện có với số tiền nợ công ty hiện tại.

Mức chênh lệch giữa số tài sản và nợ công ty là vốn chủ sở hữu. Vốn chủ sở hữu là các nguồn vốn đóng góp của các nhà đầu tư vào công ty.

Vốn chủ sở hữu = Tài sản – Nợ

Trong bảng cân đối kế toán, chúng ta cần tập trung vào 4 yếu tố sau:

* Khoản phải thu:

Khoản phải thu là số tiền khách hàng nợ doanh nghiệp do mua chịu hàng hóa hoặc dịch vụ. Nếu công ty bạn bán sản phẩm hoặc dịch vụ mà không thu tiền ngay lập tức thì bạn sẽ có các “khoản phải thu” hay còn gọi là “Công nợ”. Đây là vấn đề rất đau đầu với nhiều chủ doanh nghiệp và bạn phải đảm bảo là theo dõi thường xuyên các khoản phải thu này.

* Hàng tồn kho:

Hàng tồn kho bao gồm nguyên vật liệu, bán thành phẩm (sản phẩm chưa hoàn thành) và thành phẩm chưa được bán. Ví dụ: Quần áo, Gạch ngói, Tivi, Tủ lạnh đã sản xuất hoàn thiện nhưng chưa bán. Những sản phẩm cất trong kho để bán giống như tiền để trên giá sách vậy cho nên phải được theo dõi thật sát sao, nhất là với các doanh nghiệp sản xuất và bán lẻ.

* Khoản phải trả:

Khoản phải trả theo dõi số tiền doanh nghiệp nợ các nhà cung cấp hoặc các hóa đơn điện, nước, thuế chưa trả.

* Nợ dài hạn:

Nợ dài hạn để theo dõi các khoản nợ thuê tài chính hoặc các khoản nợ khác có thời hạn trả nợ trên 1 năm. Ví dụ: Nợ ngân hàng là món nợ dài hạn công ty mà bạn nên quan tâm. Nợ ngân hàng không hẳn là một điều xấu. Nó sẽ giúp bạn mở rộng hoạt động kinh doanh nhanh chóng. Tuy nhiên nó cũng ẩn chứa rủi ro khi các khoản nợ vượt quá khả năng thanh toán của bạn. Để đảm bảo tỷ lệ vay nợ ngân hàng hợp lý, số tiền lãi trả ngân hàng hàng tháng không vượt quá 20% chi phí cố định và tổng nợ ngân hàng < 3 lần lợi nhuận ròng hàng năm công ty.

2.3 Đọc báo cáo tài chính trong báo cáo lưu chuyển tiền tệ

Báo cáo lưu chuyển tiền tệ

Báo cáo lưu chuyển tiền tệ cho ta biết vòng quay luân chuyển của vốn; khả năng thu hồi vốn của doanh nghiệp là nhanh hay chậm; thông qua tài khoản 511, 131, và 111 đồng thời chi tiết các khoản đầu tư tài chính của một doanh nghiệp do đó khi đọc báo cáo tài chính trong phần báo cáo lưu chuyển tiền tệ bạn cần xem dòng tiền kinh doanh trong kỳ có bị âm hay không, có ổn định không để từ đó xác định được khả năng đầu tư của doanh nghiệp, khả năng chi trả khoản nợ, khả năng quản lý các khoản phải thu,…

>>> Tóm lại cách kiểm tra báo cáo tài chính rất nhanh gọn các vấn đề sau:

Trước hết, hãy xem tất cả các TK kế toán trên bảng cân đối SPS có số dư đúng với bản chất của nó hay chưa ?

* Kiểm tra số dư TK 133 trên bảng CDSPS đã trùng với báo cáo thuế hàng tháng hay chưa ?

* Số dư TK “chi phí trả trước ngắn hạn”,“chi phí trả trước dài hạn” được bao nhiêu rồi mở bảng phân bổ CCDC ra để đối chiếu số tiền còn lại trên bảng phân bổ CCDC có số liệu trùng khớp với nhau hay không ? Nếu không bằng nhau ta xem lại cách phân bổ CCDC hoặc định khoản kế toán bị sai.

* Kiểm tra số dư trên TK 156 và mở bảng chi tiết nhập xuất tồn kho xem số liệu có trùng khớp với nhau hay không ? Nếu như số liệu giữa bảng cân đối SPS với báo cáo tổng hợp nhập xuất tồn không khớp có thể do các nguyên nhân sau:

- Định khoản sai tài khoản.

- Xuất bán trước khi có hóa đơn nhập mua.

- Đơn giá xuất bạn tính sai khi ghi nhận giá vốn hàng xuất bán.

* Khi đó kế toán cần:

- Kiểm tra việc khấu hao tài sản cố định. Kiểm tra đối chiếu trên bảng trích khấu hao so sánh với số liệu trên bảng cân đối SPS xem khấu hao lũy kế có bằng với số dư của TK 214 hay không, kiểm tra khung thời gian khấu hao TSCD theo đúng khung thời gian quy định hiện hành.

- Kiểm tra TK 3334: Đây là 1 vấn đề kế toán thường sai sót. Chúng ta so sánh số thuế TNDN bốn quý đã nộp so sánh với số thuế TNDN phải nộp cả băn và làm bút toán điều chỉnh chi phí thuế TNDN có thể là tăng thêm hoặc giảm đi. Nếu tăng thêm ghi nợ TK 821 có TK 3334, nếu giảm hơn so với tạm tính ghi nợ TK 3334 có TK 821 phần tiền thừa trước khi lập BCTC.

- Kiểm tra sổ quỹ tiền mặt: Nguyên tắc hạch toán sổ quỹ tiền mặt không được âm quỹ tại bất cứ thời điểm nào trong năm. Vì nếu tại 1 thời điểm nào đó âm quỹ thì kế toán phải xử lý ngay bằng các nghiệp vụ vay ngắn hạn cá nhân để bổ sung tiền mặt.

- Kiểm tra tài khoản ngân hàng so với sổ phụ ngân hàng đã đúng với số dư cuối kỳ 31/12 hay chưa ? Nếu sai tìm lại định khoản các nghiệp vụ hàng tháng và có thể tìm dựa vào sao kê ngân hàng….

- Kiểm tra xem doanh thu tk 511 có khớp với doanh thu của từng tháng trên tờ khai hay không.

- Kiểm tra số dư tk 131, 331 xem có khớp với công nợ phải thu của khách hàng và phải trả cho nhà cung cấp hay không, kiểm tra lại với công nợ thực tế với khách hàng và NCC

Trên đây là hướng dẫn đọc báo cáo tài chính đơn giản; nhanh và chính xác nhất giúp bạn có thể hiểu được tình hình tài chính, kinh doanh và phát triển của một doanh nghiệp. Từ việc hiểu và nắm rõ cách đọc báo cáo tài chính; sẽ giúp bạn hiểu hơn về tình hình thực tế kinh doanh lãi lỗ của doanh nghiệp mình. Cảm ơn các bạn đã luôn cùng đồng hành cùng chúng tôi. Chúc các bạn luôn có nhiều bước ngoặt thành công trong công việc cũng như trong cuộc sống.

Nguyễn Hoàng